Język Polski

Przedmiotowy system oceniania – język polski

1. Uczeń jest zobowiązany być na lekcji i aktywnie w niej uczestniczyć.
2. Uczeń jest zobowiązany przygotować się do każdej lekcji /posiadać zeszyt przedmiotowy, zeszyt ćwiczeń, podręcznik, mieć odrobioną pracę domową/.
3. Uczeń ma prawo być nieprzygotowanym do zajęć 3 razy w ciągu semestru.  Brak przygotowania zgłasza się przed lekcją.
4. W razie dłuższej absencji /ponad 2 tygodnie/ uczeń ma obowiązek nadrobienia zaległości w ciągu 2 tygodni.
5. Prace klasowe są obowiązkowe. Jeżeli z przyczyn losowych uczeń nie może jej napisać, to powinien to uczynić w terminie dwutygodniowym  od rozdania prac.
6. Uczeń ma prawo do poprawienia pracy klasowej również w ciągu dwóch tygodni od rozdania prac. Uczeń poprawia ją tylko raz.
7. Prace klasowe są zapowiadane z tygodniowym wyprzedzeniem. Kartkówki z trzech ostatnich lekcji nie muszą być zapowiadane wcześniej.
8. Wypowiedzi ustne i pisemne powinny być zgodne z tematem i poprawne językowo.
9. Uczeń otrzymuje oceny za:
- prace klasowe,
- dyktanda,
- sprawdziany,
- prace domowe,
- aktywność ,
- odpowiedź ustną,
- samodzielne pogłębianie wiedzy w oparciu o różne źródła informacji,
- aktywny udział w uroczystościach szkolnych i konkursach.
10. Każdy uczeń ma prawo rozszerzać i rozwijać swoje zainteresowania i umiejętności, nauczyciel jest zobowiązany do zapewnienia mu wszelkiej pomocy.

Jak będę sprawdzać wiadomości i umiejętności uczniów?
 

Szczegółowe kryteria ocen z języka polskiego dla uczniów klasy IV

Ocenę niedostateczną
otrzymuje uczeń , który:

- nie opanował poziomu wymagań koniecznych w zakresie wiadomości z fleksji, składni, słownictwa , ortografii, w zakresie redagowania poznanych form wypowiedzi;
- nie opanował techniki głośnego i cichego czytania;
- wypowiedzi nie są poprawne pod względem językowym i rzeczowym ;
- w wypowiedziach pisemnych nie przestrzega reguł ortograficznych
- nawet przy pomocy nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnień o elementarnym stopniu trudności.

Ocenę dopuszczającą
otrzymuje uczeń , który osiągnął poziom wymagań koniecznych.

A/  Kształcenie literackie.

- zna lektury obowiązkowe we wskazanym przez nauczyciela fragmencie;
- ma opanowaną w stopniu dopuszczającym technikę czytania;
- przy pomocy nauczyciela  /lub samodzielnie/ przekazuje treści przeczytanego łatwego tekstu;
- rozumie różnicę między światem przedstawionym a rzeczywistym;
- wyodrębnia główne postacie literackie;
- łączy tytuły utworów z nazwiskami autorów ;
- poprawnie sporządza plan ramowy

B/   Formy wypowiedzi.

- w formie ustnego opowiadania przekaże treść utworu lub jego fragment ;
- w kilku zdaniach opowie o własnych doświadczeniach;
- poprawnie przedstawia się;
- przeprowadza rozmowę telefoniczną;
- stosuje różne typy zdań;
- krótko opisze wygląd osoby lub przedmiotu;
- opanował umiejętność redagowania planu wydarzeń.

C/   Nauka o języku.

- przy pomocy nauczyciela rozróżnia części mowy: rzeczownik, czasownik , przymiotnik;
- wyodrębnia związki wyrazów w zdaniu;
- poprawnie dzieli zdanie na grupę podmiotu i grupę orzeczenia;
- zna podstawowe części zdania: podmiot, orzeczenie, określenia;
- rozpoznaje liczbę i rodzaj rzeczownika;
- rozpoznaje osobę , liczbę i czas czasownika;
- przy pomocy nauczyciela odmienia rzeczowniki przez przypadki;
- rozumie pojęcie zdania , potrafi wyodrębnić je w mowie i piśmie;
- wyróżnia w wyrazie głoski, litery i sylaby;
- rozpoznaje samogłoski i spółgłoski;
- zna alfabet;
- zna podstawowe zasady ortograficzne.

Ocenę dostateczną
otrzymuje uczeń , który osiągnął poziom wymagań koniecznych i podstawowych.

A/  Kształcenie literackie i kulturalne.

- potrafi opowiadać poznany tekst  /ustnie i pisemnie/ przy pomocy dodatkowych pytań;
- zna elementy świata przedstawionego;
- odróżnia baśń od innych utworów;
- odróżnia postacie zmyślone od rzeczywistych , fantastyczne od realistycznych
- wskazuje epitety, porównania , wersy, strofy , rymy.

B/  Formy wypowiedzi

- przy małej  pomocy nauczyciela wypowiada się w szkolnych formach pisemnych  /potrafi ułożyć plan dekompozycyjny, opowiadanie odtwórcze , potrafi częściowo scharakteryzować bohatera literackiego , samodzielnie układa inne zakończenie utworu, umie zapisać krótki dialog/;
- ustnie formułuje proste formy użytkowe: podziękowanie , życzenia , zapytania , wykonuje projekt graficzny życzeń lub instrukcji.

C/  Nauka o języku

- tworzy bezokoliczniki od czasowników w formie osobowej i odwrotnie;
- odróżnia przyimek od innych części mowy;
- rozpoznaje rzeczowniki w funkcji podmiotu i czasowniki w roli orzeczenia;
- odmienia rzeczowniki przez  przypadki;
- odmienia czasowniki przez osoby, liczby, czasy, rodzaje;
- rozróżnia zdania pojedyncze i złożone; rozróżnia głoski i litery;
- przy małej pomocy nauczyciela określa niektóre cechy głosek;
- dzieli wyrazy na sylaby.

Ocenę dobrą
otrzymuje uczeń, który osiągnął poziom wymagań koniecznych podstawowych  i rozszerzających .

A/  Kształcenie literackie i kulturalne

- czyta poprawnie , stosując zasady prawidłowego przestankowania;
- zna i potrafi wymienić elementy świata przedstawionego , wyodrębnić je przy pomocy nauczyciela;
- potrafi ocenić postępowanie bohatera literackiego;
- potrafi przedstawić treść utworu literackiego w formie ilustracji, scenki dramatycznej lub krótkiej inscenizacji;
- wskazuje w baśniach kontrast dobra i zła , prawdy i kłamstwa;
- rozumie morał wynikający z utworu baśniowego;
- potrafi wskazać w wierszu epitet , porównanie, rymy , strofy.

B/  Forma wypowiedzi

- redaguje krótkie opowiadanie twórcze oparte na własnych doświadczeniach lub losach bohaterów , redaguje życzenia , przepis, instrukcję , opis przedmiotu;
- wspólnie zredaguje i zapisze krótką rozmowę związaną z codzienną sytuacją ;
- zna formę listu prywatnego i podejmuje próby pisania listu;
- poprawnie odmienia czasownik przez osoby, liczby, rodzaje, czasy ; rzeczownik i przymiotnik przez przypadki i liczby;
- poprawnie łączy czasowniki z innymi częściami mowy;
- rozróżnia głoskę , literę samogłoskę , spółgłoskę;
- poprawnie dzieli wyrazy na sylaby;
- praktycznie rozróżnia cechy głosek; dźwięczność , nosowość, miękkość.

Ocenę bardzo dobrą
otrzymuje uczeń, który osiągnął poziom wymagań koniecznych , podstawowych, rozszerzających i dopełniających.

A/  Kształcenie literackie i kulturalne

- wypowiedzi ustne i pisemne są całkowicie poprawne;
- wykazuje się bardzo dobrą znajomością przeczytanego tekstu;
- potrafi nazwać niektóre stany psychiczne i ich przejawy;
- ma bogaty zasób słownictwa i umiejętnie nim się posługuje;
- samodzielnie i sprawnie posługuje się słownictwem ortograficznym;
- analizuje utwór poetycki, wskazując na epitety, porównania , wersy , rymy, osobę mówiącą w wierszu;
- samodzielnie wyodrębnia i nazywa elementy świata przedstawionego;
- rozumie i potrafi wskazać motywy postępowania bohaterów ;
- podaje poprawnie cechy baśni i jej elementy, potrafi odróżnić baśń od innych utworów literackich;
- odróżnia pojęcie narratora i podmiotu lirycznego;
- samodzielnie rozpoznaje i nazywa środki artystyczne.

B/  Formy literackie

- doskonale potrafi posługiwać się poznanymi w klasie IV formami wypowiedzi /opowiadanie , opis wyglądu przedmiotu i postaci, sprawozdanie a wycieczki, dialog, list do najbliższych, życzenia, przepis, instrukcja, rozmowa telefoniczna/;
- samodzielnie sporządza plan odtwórczy;
- stosuje akapity;
- posiada umiejętność przekształcania zdań mówionych na piśmie oraz dialogu w spójną wypowiedź kilkuzdaniową /i odwrotnie/.

C/  Nauka o języku

- rozróżnia biegle poznane w klasie IV części mowy;
- wskazuje różnicę między osobową a nieosobową formą czasownika;
- poprawnie stosuje formy czasownika;
- biegle odmienia rzeczowniki przez przypadki;
- rozumie pojęcie nadrzędności i podrzędności w związkach wyrazowych;
- rozpozna wyraz określany i określający;
- wyróżnia w zdaniu podmiot i orzeczenie;
- rozpoznaje zdanie pojedyncze i złożone
- odróżnia głoskę od litery , spółgłoskę od samogłoski
- zna zasady akcentowania w języku polskim i poprawnie akcentuje

Ocenę celującą
otrzymuje uczeń, który osiągnął poziom wymagań wykraczających ,ponadprogramowych.

A/  Kształcenie literackie

- rozszerza czytelnictwo o lektury nadobowiązkowe /ponad lektury wskazane przez nauczyciela/;
- czyta czasopisma , ogląda widowiska dla dzieci i młodzieży , potrafi o nich opowiadać kolegom i zachęcić do samodzielnego poszerzania wiadomości;
- twórczo i samodzielnie rozwija uzdolnienia i zainteresowania;
- uczestniczy w konkursach literackich , recytatorskich w szkole i poza szkołą.

B/  Formy wypowiedzi

- całkowicie poprawnie pod względem stylistycznym i językowym wypowiada się w poznanych formach wypowiedzi.

C/  Nauka o języku

- biegle odróżnia i nazywa poznane części mowy i części zdania;
- biegle rozpoznaje nazwy i cechy głosek.
 

Szczegółowe kryteria ocen języka polskiego dla uczniów klasy V

Ocenę niedostateczną
otrzymuje uczeń, który:
- nie opanował podstawowych wiadomości z fleksji , składni, słowotwórstwa, ortografii w zakresie redagowania poznanych form wypowiedzi,
- nie opanował elementarnych wiadomości z zakresu budowy i analizy utworu literackiego , przewidzianą podstawą programową w klasie V,
- wypowiedzi nie są poprawne pod względem językowym i rzeczowym,
- w wypowiedziach pisemnych nie przestrzega reguł ortograficznych,
- nie opanował technik cichego i głośnego czytania nawet w stopniu miernym,
- nawet przy pomocy nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnienia o elementarnym stopniu trudności.

Ocenę dopuszczającą
otrzymuje uczeń, który osiągnął poziom wymagań koniecznych .

A/ Kształcenie literackie i kulturalne

- technika głośnego i cichego czytania pozwala na zrozumienie tekstu,
- wyodrębnia elementy świata przedstawionego w utworze literackim, teatralnym i filmowym,
- rozumie tekst epicki po cichym przeczytaniu,
- łączy tytuły utworów z nazwiskami autorów,
- względna poprawność językowa i rzeczowa wypowiedzi ustnych świadczy o rozumieniu analizowanego zagadnienia.

B/ Formy wypowiedzi
- w formie wypowiedzi przedstawi fragment lektury lub wybranego utworu,
- odtworzy przebieg wycieczki lub imprezy szkolnej,
- potrafi opisać wygląd kolegi i podać kilka cech charakteru,
- zna kompozycję i układ listu.

C/ Nauka o języku
- rozpoznaje czasowniki i określa podstawowe formy przy pomocy nauczyciela,
- odmienia czasowniki przez osoby , liczby , czasy, tryby, dostrzega związek czasownika z innymi wyrazami,
- odmienia rzeczowniki i przymiotniki przez przypadki, rozpoznaje zdania i równoważniki zdania;  zdania pojedyncze od złożonego,
- wyróżnia głoski, litery i sylaby w wyrazie,
- Wskazuje podmiot , orzeczenie i określenia.

Ocenę dostateczną
otrzymuje uczeń, który osiągnął poziom wymagań koniecznych i podstawowych.

A/ Kształcenie literackie i kulturalne
- opanował technikę czytania i doskonali ją pod względem dykcji , intonacji i akcentowania
- umie wymienić elementy świata przedstawionego,
- odróżnia zdarzenia , postacie fantastyczne od realistycznych, zna pojęcia: bajka , legenda, nowela,
- w  utworze lirycznym wskazuje epitety, porównania i przenośnie.

B/  Formy wypowiedzi
-w miarę samodzielnie wypowiada się w szkolnych formach pisemnych /opowiadanie odtwórcze, z dialogiem, opis postaci, sprawozdanie, list , zaproszenie/,samodzielnie sporządza plan zdarzeń w lekturze lub jej fragmencie.

C/ Nauka o języku
- samodzielnie rozpoznaje znane części mowy i określa ich podstawowe formy ,
- poprawnie łączy rzeczowniki z przymiotnikami i czasownikami w zależności od rodzaju gramatycznego,
- rozumie pojęcie liczebnika , zna podstawowe rodzaje i przykłady,
- wyodrębnia i nazywa podstawowe części zdania ,
- wpisuje zdanie w podany wykres,
- określa podstawowe cechy głosek,
- dzieli wyraz na sylaby,

Ocenę dobrą
otrzymuje uczeń , który osiągnął poziom wymagań koniecznych , podstawowych i rozszerzających.

A/ Kształcenie literackie i kulturalne
- czyta poprawnie , stosując zasady prawidłowej intonacji i akcentowania,
- potrafi samodzielnie poprawić większość swoich błędów,
- w wypowiedziach próbuje ocenić i wartościować problemy i zjawiska dotyczące literatury, języka oraz kultury,
- nazywa cechy gatunkowe mitu, bajki, noweli,
- poprawnie sporządza plan ramowy i szczegółowy lektury,
- wskazuje przeżycia i stany psychiczne bohaterów
- w utworze poetyckim wyróżnia środki stylistyczne.

B/  Formy wypowiedzi
- samodzielnie sporządza plan wydarzeń w lekturze lub jej fragmencie,
- samodzielnie redaguje formy sprawozdania,
- dokonuje próby charakterystyki i oceny postaci literackiej,
- poprawnie redaguje dialog.

C/  Nauka o języku
- rozumie i rozpoznaje temat i końcówkę w odmianie wyrazów,
- dostrzega podstawową oboczność głosek i tematy oboczne na prostych przykładach,
- określa formę gramatyczną czasowników  ; stosuje w zdaniu czasowniki w formie osobowej i nieosobowej,
- omawia budowę form trybu rozkazującego i przypuszczającego,
- rozumie stosunki współrzędności i podrzędności zespołów składniowych,
- odróżnia związek główny i poboczny,
- zna rodzaje określeń  /przydawka, dopełnienie, okolicznik/ i rozumie ich związek z wyrazami określanymi,
- przekształca zdanie na równoważnik zdania i odwrotnie,
- robi wykres zdania pojedynczego rozwiniętego  /na łatwych przykładach/,
- określa cechy głosek,
- poprawnie akcentuje wyrazy i zna podstawową zasadę akcentowania.

Ocenę bardzo dobrą
otrzymuje uczeń , który osiągnął poziom wymagań koniecznych , podstawowych rozszerzających i dopełniających.

A/ Kształcenie literackie i kulturalne
- zna cechy gatunkowe bajki, legendy, noweli i potrafi zaliczyć utwór do odpowiedniego gatunku,
- bardzo dobra znajomość przeczytanego tekstu pozwala na  swobodne jego analizowanie,
- ocenia postępowanie i poglądy bohaterów,
- zwraca uwagę na problematykę moralną zawartą w poznanych lekturach,
- we własnym opowiadaniu wprowadza elementy opisu i dialogu,
- samodzielnie dostrzega ogólny sens utworu, idee, temat,
- analizuje utwór liryczny

B/  Formy wypowiedzi
- doskonale potrafi posługiwać się poznanymi formami  /sprawozdanie z wycieczki, spaceru, opis przedmiotu, wygląd człowieka z elementami charakterystyki, list prywatny, zaproszenie/,
- buduje przewidziane programem wypowiedzi, uwzględniając właściwe dla tych form środki językowe  /dialog jako zapis rozmowy, życzenie , przepis, instrukcja, rozmowa telefoniczna, opis przedmiotu, list prywatny, opowiadanie ustne/,
- wypowiedzi ustne i pisemne są całkowicie poprawne pod względem stylistycznym, językowym, ortograficznym , merytorycznym i logicznym.

C/  Nauka o języku
- całkowicie poprawnie stosuje w zdaniach związki wyrazów nadrzędnych i podrzędnych ,
- samodzielnie dostrzega i nazywa związki zgody, rządu i przynależności,
- rozpoznaje i nazywa części zdania,
- rozpoznaje zdania współrzędnie i podrzędnie złożone,
- układa zdania pojedyncze , rozwinięte według podanego wykresu,
- omawia zależności brzmieniowe głoski od ruchów i pozycji narządów mowy,
- podaje zasady akcentowania i poprawnie akcentuje; zna wyjątki.

Ocenę celującą
otrzymuje uczeń, którego wiedza znacznie wykracza poza obowiązujący program nauczania .

A/ Kształcenie literackie i kulturalne
- twórczo i samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania,
- jego wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne oraz cechują się dojrzałością myślenia,
- uczestniczy w konkursach literackich, recytatorskich, teatralnych w szkole i poza szkołą,
- potrafi krytycznie ustosunkować się do literackiej , językowej i kulturalnej rzeczywistości,
- proponuje rozwiązania ogólne i wykraczające poza materiał programowy.

B/  Formy wypowiedzi
- całkowicie poprawnie pod względem stylistycznym i językowym wypowiada się w poznanych formach wypowiedzi.

C/  Nauka o języku
- posiada rozszerzone umiejętności z zakresu nauki o języku przewidziane programem klasy V
 

Szczegółowe kryteria ocen z języka polskiego dla uczniów klasy VI

Ocenę niedostateczną
otrzymuje uczeń , który:

- nie opanował podstawowych wiadomości z fleksji, składni , słowotwórstwa, ortografii, frazeologii w zakresie redagowania poznanych form wypowiedzi,
- nie opanował elementarnych wiadomości z zakresu budowy i analizy utworu literackiego, przewidzianą podstawą programową w klasie VI,
- wypowiedzi nie są poprawne pod względem językowym i rzeczowym,
- w wypowiedziach pisemnych nie postrzega reguł ortograficznych, językowych , stylistycznych i logicznych,
- nie opanował technik głośnego i cichego czytania w stopniu zadawalającym,
- nawet z pomocą nauczyciela nie jest w stanie rozwiązać zagadnienia o elementarnym stopniu trudności.

Ocenę dopuszczającą
otrzymuje uczeń, który osiągnął poziom wymagań koniecznych.

A/ kształcenie literackie i kulturalne.

- rozumie tekst epicki i po cichym przeczytaniu wyodrębnia elementy świata przedstawionego,
- w utworze literackim zna i posługuje się terminami: bohater, autor, narrator, zwrotka,
- jego wypowiedzi ustne są względnie poprawne pod względem językowym i rzeczowym.

B/ Nauka o języku.

- w formie wypowiedzi ustnej lub pisemnej przedstawi fragment lektury lub wybranego utworu,
- odtworzy przebieg dowolnej uroczystości ,
- potrafi opisać wygląd kolegi i podać  kilka cech charakteru,
- zna kompozycję i układ listu, zaproszenia , zawiadomienia, ogłoszenia,
- potrafi korzystać z instrukcji.
- wyróżnia w tekście czasowniki osobowe i nieosobowe,
- umie określić formy gramatyczne czasowników osobowych /osoba, liczba, rodzaj, czas/,
- odróżnia zdania pojedyncze od złożonych i próbuje określić ich rodzaj,
- przy pomocy nauczyciela rozpoznaje części mowy i określa ich funkcję w zdaniu na prostych przykładach,
- łączy wyrazy w zespoły składniowe.

Ocenę dostateczną
otrzymuje uczeń, który osiągnął poziom wymagań koniecznych i podstawowych , a ponadto z zakresu:

A/ Kształcenia literackiego i kulturalnego
- jego technika głośnego i cichego czytania pozwala na zrozumienie tekstu,
- umie rozpoznać gatunki literackie,
- wyróżnia elementy świata przedstawionego,
- gromadzi słownictwo na zadany temat.

B/ Nauka o języku.
- określa funkcję czasowników w zdaniu,
- rozpoznaje części mowy, odmienia je przez przypadki,
- oddziela temat od końcówki, wskazuje tematy oboczne,
- stopniuje przymiotniki,
- zna rodzaje orzeczeń i podmiotów,
- nazywa części zdania  /na prostych przykładach/,
- wśród zdań złożonych rozróżnia złożone, podrzędne i współrzędne.

C/  Formy wypowiedzi.
- w miarę samodzielnie posługuje się następującymi formami wypowiedzi: opowiadanie, opowiadanie z dialogiem , streszczenie , opis , sprawozdanie , charakterystyka postaci, list, zaproszenie , telegram,
- w wypowiedziach ustnych i pisemnych na ogół przestrzega zasad poprawnościowych w zakresie budowy zdań, stosowania poznanego słownictwa i ortografii.

Ocenę dobrą
otrzymuje uczeń , który osiągnął poziom wymagań koniecznych , podstawowych a ponadto z zakresu:

A/ Kształcenia literackiego i kulturalnego
- czyta poprawnie , stosując zasady prawidłowej intonacji i akcentowania,
- poprawnie pisze plan ramowy i szczegółowy,
- wskazuje poznane środki stylistyczne w wierszu,
- potrafi samodzielnie poprawić większość własnych błędów.

B/  Nauka o języku.
- wymienia rodzaje zaimków ,
- wyróżnia przysłówki i umie je tworzyć,
- stosuje w wypowiedziach rodzaje liczebników ; odmienia liczebnik złożony i nieokreślony
- wyróżnia w zdaniu związki wyrazów i nazywa je,
- tworzy poprawny związek zgody, rządu i przynależności
- układa samodzielnie przykłady czterech rodzajów zdań złożonych współrzędnie
- rozpoznaje wyraz podstawowy i pochodny; tworzy wyrazy pochodne.

C/  Formy wypowiedzi .
- podejmuje próby wypowiadania się w formach trudniejszych niż określone podstawą programową : opowiadanie twórcze z dialogiem, elementami opisu, list literacki, charakterystyka z pogłębioną oceną postaci, sprawozdanie ze spektaklu teatralnego, filmu.
- Dobra znajomość tekstu pozwala mu na odtwórcze opowiadanie losów bohaterów, omówienie elementów świata przedstawionego.

Ocenę bardzo dobrą
otrzymuje uczeń , który osiągnął poziom wymagań koniecznych , podstawowych , a ponadto z zakresu:

A/  Kształcenia literackiego i kulturalnego.
- biegle posługuje się słownikami i encyklopedią,
- samodzielnie sporządza notatki z lekcji, selekcjonuje materiał rzeczowy,
- bezbłędnie pisze charakterystykę postaci , podejmuje próbę redagowania charakterystyki porównawczej i autocharakterystyki, określa motywację czynów bohaterów , ocenia ich postępowanie,
- opowiadania twórcze wzbogaca dialogami , elementami opisów , charakterystykami,
- redaguje list do postaci literackiej,
- bezbłędnie pisze sprawozdanie ze spaceru, wycieczki,
- dokonuje samodzielnej analizy i interpretacji wiersza , wyodrębnia tropy stylistyczne , odróżnia obrazowanie realistyczne od fantastycznego,
- pisze prace bezbłędnie pod względem ortograficznym i interpunkcyjnym.

B/  Nauka o języku.
- wyjaśnia od czego zależą formy odmiany rzeczownika ,
- odmienia zaimki i stosuje w zdaniu,
- nazywa rodzaje stopniowania przymiotników , pisze poprawnie nie z przymiotnikami,
- odmienia trudniejsze liczebniki złożone,
- stosuje w zdaniu rzeczownik w różnych funkcjach składniowych  /podmiotu, dopełnienia , przydawki/,
- przeprowadza analizę słowotwórczą wyrazu,
- wskazuje przedrostek jako formant w jednym wyrazie  i jako składnik podstawy słowotwórczej w innym,
- daje przykłady wyrazów utworzonych za pomocą różnych formantów.

C/  Formy wypowiedzi.
- wypowiedzi ustne i pisemne są całkowicie poprawne pod względem stylistycznym , językowym, ortograficznym, merytorycznym i logicznym,
- potrafi samodzielnie wnioskować , myśleć logicznie ,
- rozumie i poprawnie posługuje się terminami w zakresie wiedzy o epice, wierszu, nowych gatunkach literackich  /ballada, rodzaje powieści, dramat/.

Ocenę celującą
otrzymuje uczeń, który opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności określony programem nauczania , a nadto:
- uczeń twórczo oraz samodzielnie rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania ,
- proponuje rozwiązania oryginalne , wykraczające poza materiał programowy,
- jego wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne , cechują się dojrzałością myślenia ,
- nie powiela cudzych poglądów , potrafi krytycznie ustosunkować się do językowej , literackiej i kulturalnej rzeczywistości,
- bierze udział w konkursach literackich, ortograficznych, osiąga w nich sukcesy,
- podejmuje działalność literacką lub kulturalną w różnych formach szkolnych , prezentuje wysoki poziom merytoryczny oraz  artystyczny.